راهکارهای تحقق شعار سال در حوزه سلامت

به گزارش روابط عمومی قرارگاه مبارزه با مفاسد اقتصادی؛عمده مشکلات حوزه تجهیزات پزشکی مربوط به بی‌قید و بند بودن نحوه قیمت‌گذاری و پایدار نبودن زنجیره تأمین است.

کمیسیون ماده ۲۰

این کمیسیون به عنوان یکی از بازو‌های مهم وزارت بهداشت مطرح می‌باشد به‌طوری که در سه حوزه «تأسیس داروخانه»، «قیمت‌گذاری دارو» و «تشخیص صلاحیت ساخت دارو» اظهارنظر می‌نماید، لاکن ضوابط تصمیم‌گیری و اخذ آراء در آن کمیسیون شفاف نبوده و مشکلات ذیل را ایجاد نموده است:

• در صف ورود به کمیسیون رانت وجود دارد
• آرا کمیسیون به صورت شفاف ارائه نمی‌شود: تعهدات تولیدکنندگان و واردکنندگان که به کمیسیون ماده ۲۰ داده می‌شود (نظیر تعهد انتقال دانش فنی، ایجاد خط تولید در داخل پس از مدت مشخصی واردات و …) و شروطی که گذاشته می‌شود، شفاف اعلام نمی‌گردد.

اقلام فوریتی

اقلام فوریتی به عنوان یکی دیگر از فرآیند‌های نظام سلامت مطرح است؛ لکن سازوکار تعیین نیاز اقلام فوریتی شفاف نیست و خلاء شفافیت و مدیریت سیستمی علی‌الخصوص در حوزه قیمت‌گذاری اقلام فوریتی محسوس می‌باشد.

قیمت‌گذاری

با توجه به محدودیت منابع مالی در نظام سلامت و نیز اهمیت اقتصادی این حوزه و گره خوردن آن به سلامت مردم، در حوزه قیمت‌گذاری اقلام سلامت‌محور ذکر نکات زیر ضروری می‌باشد:

• قیمت‌گذاری‌های سه‌گانه به ویژه در حوزه تجهیزات پزشکی و تغییرات آن‌ها برای ذی‌نفعان فعال در حوزه تجهیزات پزشکی و عموم مردم شفاف نمی‌باشد.
• ضوابط قیمت‌گذاری اقلام مشمول (نظیر دارو، مواد اولیه، محصول نهایی، گرانول، شیر خشک، تجهیزات پزشکی و…) شفاف نبوده که این موضوعات باعث ایجاد بازار سیاه در کشور می‌گردد.

قاچاق اقلام سلامت‌محور

یکی دیگر از خلاء‌های موجود در حوزه نظام سلامت، مسئله قاچاق، تقلب و احتکار می‌باشد؛ موضوع قاچاق علاوه بر مسئله اقتصادی، موضوع امنیتی، اجتماعی و بهداشتی نیز می‌باشد، به‌طوری که مقدار قابل‌توجهی از دارو‌های قاچاق که به کشور وارد می‌شوند تقلبی بوده و باعث بروز مشکلات بسیاری در کشور می‌شود؛ در همین راستا موضوع سامانه‌های برخط اهمیت پیدا می‌کند به‌طوری که در صورت تحقق و اجرای کامل هوشمند سازی در نظام سلامت، می‌توان مسئله قاچاق و احتکار را به حداقل رساند، که متأسفانه این امر با وجود تلاش مسئولین مربوطه هنوز در کشور به طور کامل و یکپارچه اجرایی نشده است.

نقش حوزه سلامت در رشد اقتصادی و مهار تورم

عمده مشکلات حوزه تجهیزات پزشکی مربوط به بی‌قید و بند بودن نحوه قیمت‌گذاری و پایدار نبودن زنجیره تأمین است. قیمت‌گذاری‌های بدون منطق در این حوزه باعث شده است تا قیمت تجهیزات پزشکی در بازار، بدون هیچ دلیل خاصی و صرفاً با دست‌کاری بازیگران ناپاک این حوزه، افزایش یابد و راه را برای سود بردن عده‌ای فاسد، باز کند. این موضوع، به صورت نهان بر پرداختی بیماران تأثیر گذاشته و باعث بهره‌مندی کمتر اقشار کم برخوردار از تجهیزات باکیفیت شده است. تدوین راه‌حلی کارشناسانه برای ساماندهی به وضعیت قیمت‌های تجهیزات پزشکی، تورم کاذب ایجادشده توسط مفسدین را سرکوب کرده و دزدی آن‌ها از جیب مردم را با اختلال روبه‌رو می‌کند. برای کیفیت بیشتر در مقابله با مفسدین، پیشنهاد دیگر، ساماندهی به وضعیت زنجیره تأمین و رصد جزئیات اتفاقات توسط نهاد ذی‌صلاح است. با رخ دادن این دو اتفاق، سرمایه ذخیره‌شده را می‌توان در جهت پیشرفت صنعت تجهیزات پزشکی داخلی نمود و علاوه بر ایجاد شغل، وابستگی به خارج را کاهش داد و بازار تجهیزات پزشکی را بیش از پیش، از شوک‌های حاصل از تغییر قیمت ارز و تحریم‌ها حفظ نمود.

راهکارها

• لازم است تدبیری اتخاذ شود تا زمان برگزاری جلسات کمیسیون، دستور جلسات آن و مدارک و فرآیند ورود به صف کمیسیون شفاف‌سازی و سیستمی شده و اطلاع‌رسانی شود.
• مطلوب است شرکت‌ها و تولیدکنندگان با توجه به عمل به تعهداتشان رتبه‌بندی شوند و با توجه به اعتبارشان با آن‌ها برخورد شود.
• به طور خلاصه می‌توان گفت نظارت و شفافیت دو حلقه اصلی گمشده پیرامون کمیسیون فوق‌الذکر می‌باشد.
• ضوابط و شیوه قیمت‌گذاری بایستی از طرف سازمان غذا و دارو تعیین و به اطلاع ذینفعان حوزه سلامت رسانده شود.
• برای کشف قیمت دارو و به ویژه مواد اولیه دارویی فراخوان اعلام شود. مرجع قیمت‌گذاری جهانی که مورد استفاده سازمان غذا و دارو قرار می‌گیرد به اطلاع ذینفعان و عموم مردم رسانده شود.
• شرکت‌های پخش و مراکز درمانی ارائه‌دهنده خدمات موظف به ثبت اطلاعات موجودی و توزیع خود در سامانه‌های الکترونیکی باشند و نظارت مستمر بر آن‌ها صورت گیرد. همچنین سازوکار روشن و دقیق توزیع سهمیه فروش دارو در داروخانه‌ها بر بستر فرآیند‌های الکترونیکی ایجاد گردد و نیز با توجه به ثبت دقیق تعهدات شرکت‌ها و موجودی بازار، رصد سیستمی کمبود دارو و تجهیزات پزشکی صورت پذیرد و پیش‌بینی کمبود‌های محتمل با استفاده از سامانه‌های الکترونیکی موجود انجام گردد. از سویی استقرار کامل و اجرایی شدن سامانه ردیابی، رهگیری و کنترل اصالت اقلام سلامت‌محور بی‌شک از ضروریات حال حاضر نظام سلامت کشور می‌باشد.
• استفاده از داده‌ها و داشبورد‌های مدیریتی برای سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری با توجه به تکمیل اطلاعات سامانه‌های سازمان غذا و دارو، توسعه و بهبود ساختار‌های نظارتی فرآورده‌های سلامت‌محور در سطح عرضه با استفاده از سامانه‌ها و اطلاعات موجود در دستور کار قرار گیرد. ایجاد داشبورد‌های مدیریتی برای نظارت بر زمان پاسخگویی به درخواست‌های اخذ پروانه و مجوز‌های سازمان غذا و دارو نیز از سایر اقدامات اساسی و لازم در این حوزه می‌باشد.

لینک کوتاه: https://fesadsetiz.ir/p3t9