به طور کلی مرکز آمار در هر فصل رقمی را از وضعیت رشد اقتصادی در کشور منتشر می کند که یکی از مهم ترین متغیرها در برآورد بهبود شرایط اقتصادی و تولید در کشور محسوب می شود. این رشد از مقایسه حجم اقتصاد به قیمت های ثابت در شاخه های مختلف با موقعیت مشابه خود در سال قبل به دست می آید. قیمت ثابت یعنی حذف اثر تورم و ارزیابی رشد مقداری تولید در اقتصاد.
رویکردهای محاسبه ای رشد اقتصادی این گونه است که متغیر مهم اقتصاد، در دو سمت ارزش افزوده و هزینه ها مورد ارزیابی قرار می گیرد که در بهار 1401 گویای رکوردهای قابل توجهی بوده است.
رکوردزنی رشد اقتصاد بدون نفت در دو سال گذشته
طبق داده های مرکز آمار رشد کل اقتصاد ایران در بهار امسال برابر با 3.8 درصد بوده است. این رشد هر فصل به تفکیک اقتصاد کل و اقتصاد بدون نفت ارزیابی می شود که در این مقطع بیانگر رکوردی مهم در شاخه بدون نفت بوده است.
طبق داده های مرکز آمار در این فصل باوجود آن که کل اقتصاد 3.1 واحد درصد کمتر از بهار سال قبل رشد داشته اما در بخش بدون نفت رکوردزنی کرده است. رشد اقتصادی این بخش برابر با 4.3 درصد بوده که در بازه دو ساله بالاترین رقم محسوب می شود. این اتفاق را می توان هم ناشی از کاهش سرعت رشد اقتصادی در نفت و هم شدت رشد اقتصاد در صنعت دانست.
رکوردزنی بخش صنعت در اقتصاد ایران
رشد اقتصادی بخش صنعت در بهارامسال برابر با 5.1 درصد بوده که البته تفاوت چندانی را با سال گذشته نداشته است اما باز هم 0.2 واحد درصد بیشتر بوده است. بررسی ها نشان می دهد از ابتدای سال 97 تا کنون به صورت فصلی این رشد بی سابقه بوده و اکنون در بالاترین حد خود ایستاده است.
با این حال گروه صنایع و معادن رشدی معادل با 4.2 درصد داشته که از بهار سال قبل خود 9.5 واحد درصد کمتر بوده است. عمده این کاهش به بخش ساختمان برمی گردد که در بهار پارسال برابر با 15 درصد و در بهار امسال کاهشی 3.9 درصدی داشته است.
بخش معدن نیز از رشد 24.3 درصدی در سال گذشته اکنون به رقمی معادل با 0.9 درصد تنزل پیدا کرده و دلیل دیگری در تنزل سرعت این رشد در کشور بوده است.
رشد بخش خدمات در بهار 1401
رشد اقتصادی خدمات درکشور برابر با 3.9 درصد به ثبت رسیده است. این بخش که در سال های کرونا، آسیب زیادی را متحمل شده بود دوباره رونق گرفته و احتمالا خبر از تخلیه تاثیر این ویروس در بازار خدمات دارد. اتفاقی که از سال قبل آغاز شده و تاکنون ادامه داشته است.
خدمات اجتماعی شخصی و خانگی در این بخش رشدی 63.9 درصدی داشته که بالاترین سطح رشد در مقطع کنونی به شمار می آید.
اما بخشی که هم چنان نزولی است رشد اقتصادی کشاورزی است.
تداوم کاهش رشد اقتصادی در کشاورزی
در سال گذشته کل رشد اقتصادی در بخش کشاورزی برابر با منفی 3.6 درصد بوده است. در این فصل نیز این رشد معادل با منفی 0.8 درصد بوده و نشان می دهد همچنان اقتصادایران شاهد افت تولیدات کشاورزی است.
سرعت رشد هزینه های تولید در بخش زراعت و باغداری و سایر عوامل می تواند دلایل عمده کاهش تولید در این مقطع باشند.
