بنا به آخرین داده های منتشر شده از مرکز آمار رشد اقتصادی در بهار امسال 3.8 درصد برآورد شده، به بیان ساده‌تر حجم حقیقی اقتصاد ایران در بهار امسال نسبت به حجم اقتصاد ایران در بهار سال گذشته 3.8 درصد افزایش یافته است. این در حالیست که در فصل مشابه سال گذشته رشد اقتصادی 6.9 درصد بوده است، بررسی ها نشان می دهد رشد اقتصادی به ثبت رسیده در بهار امسال نسبت به 3 فصل ابتدایی سال 1400 پایین تر بوده است. رشد اقتصادی بدون احتساب نفت نیز در نخستین فصل سال جاری 4.3 درصد برآورد شده، بر خلاف رشد اقتصادی کل، رشد اقتصادی بدون نفت به ثبت رسیده در بهار امسال از تمامی رشدهای فصلی در سال گذشته بالاتر بوده است. این امر نشان می دهد در سال جاری بخش نفت و گاز به نسبت سایر بخش های اقتصادی، رونق کمتری را تجربه کرده است و از همین رو نیز رشد این بخش در بهار 1401 تنها حدود یک درصد به ثبت رسیده در حالی که رشد اقتصادی بخش نفت و گاز در بهار سال گذشته بالغ بر 27 درصد بوده است.
حجم حقیقی اقتصاد ایران در بهار 1401
ارزش افزوده کل بخش های اقتصادی کشور یا به عبارتی حجم اقتصاد ایران از 181 هزار میلیارد تومان در بهار سال گذشته با رشد 3.8 درصدی به 188 هزار میلیارد تومان در بهار سال جاری رسیده است. حجم حقیقی اقتصاد ایران بدون احتساب نفت و گاز نیز در بهار 1401 حدود 161 هزار میلیارد تومان برآورد شده که نسبت به بهار سال گذشته نزدیک به 7 هزار میلیارد تومان بالاتر رفته است.(رشد حقیقی به این معناست که اثر تورم و افزایش قیمت ها از ارقام گرفته شده است)
رشد اقتصادی (کل سال) در سال گذشته 4.3 درصد به ثبت رسیده و همچنین در فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب شاهد به ثبت رسیدن رشد های 6.9درصد، 4.4 درصد، 4.1 درصد و 2.3 درصد بوده ایم، بر این اساس می توان گفت که رشد اقتصادی به ثبت رسیده در بهار سال جاری به نسبت تمامی فصول در سال گذشته به غیر از زمستان پایین تر بوده است. اما رشد اقتصادی بدون احتساب نفت در بهار امسال نسبت به تمامی فصل های سال 1400 بالاتر بوده است.
ارزش افزوده بخش نفت و گاز از 26.9 هزار میلیارد تومان در بهار سال گذشته به 27.2 هزار میلیارد تومان در بهار سال جاری رسیده است، بر این اساس رشد اقتصادی بخش نفت و گاز در نخستین فصل از بهار سال جاری 1.1 درصد بوده، در نتیجه می توان گفت که نفت و گاز در بهار امسال تغییر محسوسی نسبت به فصل مشابه سال قبل نداشته و همین امر باعث شده تا رشد اقتصادی بدون نفت بالاتر از رشد اقتصادی کل باشد. این در حالیست که انتظار می رفت با جنگ روسیه و اوکراین و جنگ انرژی که در اروپا در گرفته، میزان صادرات نفت و گار ایران به شکل قابل توجه تری افزایش یابد. بررسی ها نشان می دهد رشد اقتصادی بدون احتساب نفت در سال گذشته به شکل قابل توجهی پایین تر از رشد اقتصادی کل بوده است، این امر نشان از رونق بخش نفت در بهار سال گذشته دارد. عکس این اتفاق دقیقا در بهار سال جاری رخ داده است.
صنعت مثبت؛ کشاورزی دوباره منفی شد
حجم حقیقی بخش کشاورزی از 10.1 هزار میلیارد تومان در بهار سال قبل به 10 هزار میلیارد تومان در بهار سال جاری رسیده ، بر این اساس رشد اقتصادی این بخش در نخستین فصل 1401 حدود منفی 0.8 درصد بوده است. این چندمین فصل متوالی است که ارزش افزوده کشاورزی کاهش میابد و رشد اقتصادی اش منفی برآورد می شود. البته از شدت منفی بودن آن در بهار امسال کمی کاسته شده که البته علت آن را می توان رشد های منفی بالای به ثبت رسیده در گذشته دانست، به عبارت دیگر این بخش چندان دیگر کشش کاهش بیشتر را ندارد. علت این رخداد خشکسالی هایی است که در دو سال گذشته در کشور با آن مواجه بوده ایم، همچنین آمار ها نشان می دهد بیکاری نیز در مناطق روستایی کشور به علت از رونق افتادن کشاورزی افزایش یافته است.
ارزش افزوده بخش صنایع و معادن نیز در بهار سال نزدیک به 77 هزار میلیارد تومان برآورد شده که نسبت به بهار سال گذشته 4.2 درصد رشد داشته، این رشد به ارزش بالغ بر 3 هزار میلیارد تومان است. این در حالیست که رشد این بخش در بهار سال گذشته بالغ بر 13 درصد بوده است. با توجه به اینکه نفت و گاز نیز جزئی از گروه صنایع و معادن است و رشد اقتصادی نفت بسیار پایین بوده، رشد اقتصادی بخش صنایع و معادن بدون نفت 6 درصد به ثبت رسیده است.
بخش خدمات به عنوان بزرگ ترین بخش اقتصادی اقتصاد ایران در بهار امسال رشدی معادل 3.9 درصد را به ثبت رسانده، به عبارت دیگر ارزش افزوده حقیقی این بخش از 97.4 هزار میلیارد تومان به 101 هزار میلیارد تومان رسیده است. رشد اقتصادی بخش خدمات در بهار امسال نسبت به رشد اقتصادی اش در فصل مشابه سال گذشته تغییر محسوسی نکرده است.
