اقتصاد ایران زیر سایه نفت
به گزارش روابط عمومی قرارگاه ملی مبارزه با مفاسد اقتصادی،
اقتصاد ایران زیر سایه نفت همچنان به حیات خود ادامه میدهد، اما فشارهای داخلی اکنون از تحریمهای خارجی پیشی گرفتهاند. بررسیها نشان میدهند که وابستگی کشور به منابع هیدروکربوری در قالبهای پیچیدهای مثل نظام مالیاتی و یارانههای انرژی بازتولید میشود. در این میان، مطالبه مالیاتی ۷۰۰ هزار میلیارد تومانی از شرکت ملی نفت، امنیت انرژی کشور را با تهدیدی جدی روبرو میکند.
بازتوزیع پنهان درآمدها و اقتصاد ایران زیر سایه نفت
دولت در سالهای اخیر سهم مالیات را در بودجه افزایش داد تا وابستگی به نفت را کمتر نشان دهد. اما نگاهی دقیق به ترکیب مالیاتها ثابت میکند که بخش بزرگی از این درآمدها مستقیماً به انرژی ارزان وابسته هستند. صنایع پتروشیمی، فولاد و سیمان بدون یارانههای سنگین سوخت، توان پرداخت چنین مالیاتهایی را ندارند. در واقع، دولت بخشی از یارانه انرژی را تحت عنوان مالیات پس میگیرد و این چرخه ثابت میکند که اقتصاد ایران زیر سایه نفت باقی مانده است.
طبق گزارش خبرگزاری مهر، سازمان امور مالیاتی بیش از آنکه ثروت خلق کند، صرفاً وصولکننده سهم دولت از فعالیتهای انرژیمحور است. وقتی فشار مالیاتی بدون توجه به ضرورت سرمایهگذاری در بالادستی نفت افزایش مییابد، موتور رشد اقتصادی کشور آسیب میبیند. نادیده گرفتن هزینههای بالای تولید در شرایط تحریم، شرکت ملی نفت را با بحران سرمایه در گردش مواجه میکند.
پیامدهای فشار مالیاتی بر صادرات غیرنفتی و امنیت انرژی
آمارها نشان میدهند که بیش از ۸۰ درصد صادرات غیرنفتی ایران را محصولات انرژیبر تشکیل میدهند. کالاهایی مثل میعانات گازی و محصولات پتروشیمی بدون نفت و گاز ارزان، امکان رقابت در بازارهای جهانی را ندارند. این وابستگی پنهان نشان میدهد که ادعای فاصلهگرفتن از اقتصاد ایران زیر سایه نفت با واقعیتهای موجود فاصله دارد. هرگونه فشار مضاعف بر صنعت نفت، مستقیماً مزیت رقابتی این صادرات را از بین میبرد.
مطالبه مالیاتی ۷۰۰ همتی، بزرگترین اختلاف حسابداری تاریخ کشور را رقم زده است. این فشار مالیاتی در دل تحریمهای بینالمللی، توان نگهداشت تولید در میادین پیر را کاهش میدهد. تضعیف صنعت نفت به معنای کاهش تولید گاز و برق صنایع است که در نهایت به بیکاری و تورم ختم میشود. سیاستگذاران باید بدانند که فشار بیش از حد به منبع تولید ثروت، در بلندمدت درآمدهای خود دولت را نیز نابود خواهد کرد.
