فرصت «شانگهای» را نسوزانیم/ از تسهیل تجارت تا تضعیف دلار

کسب درآمد‌های ارزی غیرنفتی، سال‌هاست مورد تاکید و دستور کار دولت‌ ها قرار گرفته و همه متفق‌القول بر این باورند که اقتصاد باید از نفت رهایی یابد و صادرات غیرنفتی را تقویت کنیم. هرچند در این سال‌های گذشته تا حدودی توانستیم موفقیت‌هایی در این حوزه کسب کنیم، اما توان و پتانسیل ایران بیش از اینهاست که هنوز از تمام آن بهره نبرده‌ایم. در سال‌ های گذشته فرصت‌هایی نصیب کشورمان شد که متاسفانه نتوانستیم از آن نهایت استفاده را ببریم؛ فرصت‌هایی همچون توافقنامه اوراسیا که سال ۹۸ امضا شد، اما سهم خوبی از آن نصیبمان نشد چرا که محدودیت‌ها و ممنوعیت‌هایی وضع کرده بودیم که نتوانست مفاد اجرایی این توافقنامه را به مرحله اجرای کامل و درست برساند و خارج از پروتکل و مقررات آن بود.

 

حالا به تازگی نیز ایران به عضویت دائم سازمان همکاری شانگهای درآمده و نکته مهم و مورد تاکید کارشناسان در این میان توجه به پروتکل‌ها و مقررات فی‌مابین اعضاست تا بتوانیم به اهداف مورد نظر در این پیمان چند‌جانبه برسیم.

 

پیمان‌ های منطقه‌ ای دارای ظرفیت گسترده‌ ای است که باید ابزار‌های تسهیل تجارت را هم به صورت دو یا چند جانبه با کشور‌های عضو تعریف کنیم و نقاط قوت و ضعف خود در این بخش‌ها احصا کنیم.

 

پیوستن ما به پیمان شانگ‌های هرچند یک فرایند منطقه‌ای به حساب می‌آید، اما در عین حال تعامل جهانی را در بردارد و آن هم به دلیل ظرفیت‌های بالایی اعم از تعداد جمعیت بالا و همچنین تاثیرگذاری بالا در اقتصاد بین‌ الملل است که سازمان همکاری شانگ‌های دارد. جالب است بدانید ۸ کشور عضو سازمان همکاری‌های شانگ‌های بیش از ۲۱ هزار میلیارد دلار تجارت سالانه دارند که ۴۰ درصد کل تبادلات جهان را دربرمی‌گیرد.

 

 

پروتکل‌ های اعضای پیمان شانگ‌های را باید رعایت کنیم

 

در همین باره امیرعابدی؛ رئیس اتاق مشترک ایران و قزاقستان با تاکید بر این موضوع که باید مدیریت خوبی در خصوص پیمان شانگ‌های داشته باشیم، اظهار کرد: پیوستن ایران به عنوان نهمین عضو پیمان شانگهای فرصت‌های جدیدی برای ما ایجاد می‌کند تا بتوانیم سهم خود را در پیوند‌های اقتصادی منطقه‌ای و بین‌المللی بیشتر کنیم و توازن روابط خود را با دنیا ایجاد کنیم. اولین فرصت در حوزه ترانزیت و سرمایه گذاری در حوزه زیرساخت هاست و باید این فرصت را به درستی مدیریت کرد.

 

وی با تاکید براینکه امیدواریم از این فرصت ایجاد شده به شکل حرفه‌ای و در زمان مناسب استفاده کنیم، گفت: باید در شرایطی قرار گیریم که بتوانیم براساس پروتکل‌ها و قرارداد‌ها و شرایط این پیمان حرکت کنیم و دولت ما تمام موارد را رعایت کند. اگرچه این تطبیق یکسالی طول می‌کشد، اما فرصت عضویت ما در شانگ‌های برای اعتماد منطقه‌ای و بین‌المللی بسیار حائز اهمیت است.

 

عابدی با تاکید براینکه حکمرانی مناسب کشور براساس دیپلماسی هدفمند اقتصادی به عضویت در این پیمان منطقه‌ای کمک کرد، افزود: ما پیش از این هم توانستیم به بهترین پیمان منطقه‌ای و تجارت آزاد با اوراسیا نزدیک شویم که به زودی تجارت آزاد بین ما و اعضای این پیمان اجرایی خواهد شد.

 

رئیس اتاق مشترک ایران و قزاقستان گفت: هرچه بتوانیم پیمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی را توسعه دهیم خوب است که به راهبرد‌های ما نیز کمک خواهد کرد. البته که رقبا هم بیکار ننشسته‌اند و می‌خواهند عضو پیمان‌های اوراسیا و شانگ‌های شوند بنابراین نباید از فرصت‌ها غافل شویم.

 

وی ادامه داد: ایران از لحاظ ژئوپلتیک در چهارراه ترانزیتی کریدور شمال – جنوب و شرق- غرب قرار دارد که می‌تواند تاثیرگذاری زیادی داشته باشد. ما باید ساختار‌هایی در حوزه سیاست‌های تجاری و ارزی ایجاد کنیم که بتوانیم از فواید عضویت در پیمان‌ها استفاده کنیم.

 

حذف دلار یکی از موضوعاتی است که در دستور کار کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگ‌های قرار گرفته و عابدی با اشاره به این موضوع اظهار کرد: چین و هند به عنوان دو قطب قدرتمند این سازمان از این موضوع استفاده می‌کنند. البته یک کنسرسیوم مالی بین بانکی سازمان همکاری شانگ‌های تشکیل شده که سابقه ۱۶ ساله دارد و توسط سران حمایت می‌شود، اما نکته قابل توجه اینکه متاسفانه ۸۸ درصد تسویه حساب‌های تجارت جهانی با دلار آمریکاست.

 

به گفته رئیس اتاق مشترک ایران و قزاقستان، پلتفرم مشخصی درباره سرمایه گذاری مشترک بین اعضا مطرح شده که مکانیزم‌هایی دارد تا براساس آن بتوان پروژه‌های کشور‌های عضو را فاینانس کرد. به هر حال نهاد‌های مالی اعم از بانک‌ها و شرکت‌های تامین مالی و … هم در این مجموعه وجود دارند و کار خوب و بزرگی خواهد بود.

 

وی همچنین با اشاره به قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین گفت:، چون عضو پیمان شانگ‌های هم شده‌ایم این موضوع می‌تواند در فاینانس سرمایه گذاری و طرح‌های زیرساختی این بخش به ما کمک کند.

 

بهبود روابط با کشور‌ها با عضویت در پیمان شانگ‌های

 

موسی آقایی؛ رئیس اتاق مشترک ایران و ازبکستان نیز در این باره گفت: تجربه گذشته نشان داده چنین توافقاتی در ابتدا پرسر و صداست، اما کم‌کم به فراموشی سپرده می‌شود چرا که بیشتر اهداف سیاسی را دنبال می‌کند تا اقتصادی.

 

وی تاکید کرد: عضویت در پیمان شانگ‌های از لحاظ اقتصادی کمک بسیاری برای ما خواهد بود، اما به شرط اینکه کاملا رعایت شود و پروتکل‌های قانونی اعضا انجام گیرد که در این صورت می‌تواند مزایای بسیاری برای ما داشته باشد.

آقایی تصریح کرد: در صورت اجرای درست این پیمان، تجارت ما با کشور‌های عضو سهل خواهد شد و دور زدن تحریم‌ها برایمان راحت‌تر می‌شود چرا که جابجایی پول بهتر انجام می‌گیرد.

 

رئیس اتاق مشترک ایران و ازبکستان گفت: ازبکستان هم در این پیمان عضو است و از آنجایی که نقل و انتقالات مالی با این کشور حتی سخت‌تر از اروپا برای ماست، می‌توانیم تسهیل بیشتری در این بخش را شاهد باشیم. ازبکستان در راستای مبارزه با پولشویی بسیار فعال و سخت‌گیر است.

 

به گفته وی، عضویت در پیمان‌های این چنینی روابط ما با کشور‌ها را بهبود می‌بخشد و اگر بتوانیم دلارزدایی را در این تعاملات شاهد باشیم هم می‌توانیم به توفیقات بیشتری دست یابیم. سال گذشته ایران و ازبکستان تجارت ۵۰۰ میلیون دلاری را رقم زدند که تراز تجاری برای ایران مثبت بود.