بسمه تعالی
خصوصی سازی سرخابی‌ها
وجود واحد‌های خصوصی در بخش‌های مختلف کشور را میتوان یکی از نشانه‌های تمدن بشری دانست.
خصوصی‌سازی به عنوان اقدامی جهت افزایش نقش مردم و بنگاه‌های خصوصی در استفاده از منابع جامعه و تولید کالا و خدمات از طریق کاهش نقش دولت در امور است.
کسری بودجه دولت، عدم توازن در پرداخت‌ها، مشکلات مالی و مالیاتی و همچنین ناکارآمدی مدیریتی و بازدهی پایین را میتوان از عوامل مهم حرکت به سمت خصوصی سازی دانست .خصوصی سازی را با اینکه میتوان به عنوان یک روش اصلاح ساختار اقتصادی قلمداد کرد اما در صورت اجرا نادرست یا عدم پیش‌بینی صحیح از نتایج آن، می‌تواند بسیار مخرب باشد.
ایجاد ساختار درست و منظم در باشگاه‌ها
رشته ورزشی فوتبال بدلیل جذابیت و تعداد هواداران بی‌شمارش، از آن به عنوان یک صنعت پول‌ساز یاد می‌شود که علاوه بر سودآوری، به لحاظ سیاسی، فرهنگی، اجتماعی نیز نشان از قدرت کشور‌ها دارد. امروزه با توجه به مشکلات عدیده باشگاه‌های فوتبال و همچنین قوانین اخذ مجوز حرفه‌ای ، ایجاد ساختار درست و منظم در باشگاه‌ها و همچنین خصوصی شدن باشگاه‌ها را میتوان در صدر اهم موضوعات ورزشی کشور دانست.
چند سالی است که حذف از لیگ قهرمانان آسیا و مشکلات مالی و مدیریتی گریبان‌گیر دوباشگاه بزرگ و پرافتخار استقلال و پرسپولیس شده است.
نبود اراده میان مسئولین،نگاه سلیقه‌ای به فوتبال
تجربه جهانی نشان داده چه در ورزش و باشگاه‌داری چه در سایر زمینه‌ها، دولت مدیر خوب و دلسوزی برای بنگاه نیست؛ درنتیجه، واگذاری باشگاه‌ها علی‌الخصوص این دو باشگاه مهم می‌تواند موجب بهبود وضعیت ورزش باشگاهی و ملی و همچنین استعداد یابی و استفاده بهینه از منابع شود. نبود اراده میان مسئولین، نگاه سلیقه‌ای به بخش خصوصی فوتبال و نگرانی نابه‌جا از تبعات سیاسی، اجتماعی ، فرهنگی خصوصی سازی فوتبال را میتوان از عوامل مهمی نام برد که باعث عدم خصوصی‌سازی سرخابی‌ها در طی چند دهه اخیر شده است.
مزایده‌های بی‌نتیجه دهه 90 و تصمیمات مختلف دولتی حول محور این دو باشگاه، نشان از سختی مسیر خصوصی‌سازی در این امر دارد. بورسی شدن سرخابی‌ها اولین قدم موثر جهت حرکت به سمت خصوصی‌سازی و ایجاد نام مالی در استقلال و پرسپولیس بود که با افشاء رویداد‌های مالی در کدال بورس، سرخابی‌ها را در اتاق شیشه‌ای قرار داد تا تمام قرارداد‌های مالی آنها زیر ذره بین قرار بگیرد.
پرداخت بدهی‌های معوقه و ساخت ورزشگاه اختصاصی
این اتفاق مهم علاوه بر نکات مثبت خود در مواردی نیز قابل تأمل بود؛ قبل از انتخاب هیئت مدیره کارآمد و دلسوز و یا ایجاد ساز و کار نظارتی بر نحوه مصرف بودجه باشگاه، چند صد میلیارد تومان درآمد بورس آنها بدون توجه به فسادزا بودن این مبلغ هنگفت، به حساب سرخابی‌ها واریز شد.
این مبلغ که قرار بود صرف انجام پروژه‌های زیرساختی، پرداخت بدهی‌های معوقه و ساخت ورزشگاه اختصاصی برای این دو باشگاه شود، بدون نظارت‌های دقیق مسئولین مربوطه و هیئت مدیره باشگاه‌ها، از بین رفت. به عنوان نمونه باشگاه استقلال علاوه بر 359 میلیارد تومان درآمد بورسی خود با دریافت 150 میلیارد تومان وام، بدهی‌های خارجی خود را پرداخت نکرد و در نتیجه موجب حذف تیم از آسیا شد و با سوء مدیریت، قرارداد‌های جدیدی با مبالغ چند برابری برای بازیکنان تنظیم کرد به‌طوری که دروازه‌بان ذخیره این تیم مبلغ قراردادی نزدیک به دروازه‌بان اول تیم ملی داشت و در نتیجه باشگاه بودجه خود را با بی‌تدبیری، فساد و سوءاستفاده دلال‌ها از دست داد.
ایجاد قوانینی همانند قانون سقف قرارداد‌ها تا زمان دولتی بودن سرخابی‌ها و مستقل نشدن آنها لازم الاجراست که متاسفانه باشگاه‌ها با اضافه کردن بند‌های مختلفی به قرارداد همانند پاداش و روش‌های مختلف، اقدام به زیرپای گذاشتن این قانون کرده و دستمزد بازیکن یا کادر تیم را افزایش می‌دهند که لازم است سازمان با اعمال قوانین دقیق‌تر و سختگیرانه‌تری اقدام به کنترل هزینه‌ها و قرارداد‌های تیم‌ها کند.
سهل‌انگاری موجب دردسر‌های زیادی برای باشگاه ها
وزارت ورزش می‌تواند با انتخاب یک هیئت مدیره متخصص و پاسخگو، ابتدا جلو ریخت و پاش‌های اضافی را گرفته و در قدم بعدی با ثبات مدیریت موجب ثبات سیاست‌های باشگاه برای پیشبرد اهداف تیم شود. به طور حتم تعدد مدیران باعث کم‌توجهی آنها به بدهی‌ها مشکلات باشگاه شده و خود را از این مسئولیت سنگین، مبرا می‌دانند همانند باشگاه استقلال که از اردیبهشت 1393 تا به امروز 11 مدیر به خود دیده و بدهی‌های معوقه بسیاری نیز دارد که باعث شده این تیم برای بار دوم از آسیا حذف شود.
طبق گفته درویش (مدیر عامل پرسپولیس) چندین بدهی از مدیران قبلی داریم که با سهل‌انگاری موجب دردسر‌های زیادی برای باشگاه شده‌اند بعنوان مثال شخصی که در سال 1385 مبلغ 80 میلیون تومان به باشگاه پول پرداخت کرده، ما امروز مجبور هستیم حدود یک میلیارد و هفتصد میلیون تومان به او بپردازیم.
روحیه جهادی و استفاده از نیرو‌های متخصص
خصوصی سازی سرخابی‌ها جز با روحیه جهادی و استفاده از نیرو‌های متخصص امکان پذیر نیست. شفافیت مالی ایجاد شده، کمک شایانی برای بهبود وضعیت هر دو تیم خواهد کرد اما انتخاب هیئت مدیره متخصص و متعهد در قدم اول و تعیین وضعیت بدهی‌ها و درآمدزایی باشگاه‌ها در قدم دوم مهمترین وظیفه دولت برای خصوصی‌سازی سرخابی‌ها است.
در تمام دنیا درآمد‌های روز مسابقه، حامیان مالی و حق پخش تلوزیونی و نقل و انتقالات بازیکنان از مهمترین روش‌های کسب درآمد باشگاه‌ها به شمار می‌روند و دولت نیز می‌تواند با پرداخت بدهی و حل مسئله حق پخش و اسپانسرینگ تیم‌ها، آنها را به سمت درآمد زایی و مستقل شدن هدایت کند .
علیرضا رحیمی
لینک کوتاه: https://fesadsetiz.ir/tquq
