به گزارش روابط عمومی قرارگاه مبارزه با مفاسد اقتصادی؛ طبق مطالعاتی که درکشور های مختلف انجام شده عمده عوامل عدم تمکین مالیاتی مودیان بدین صورت می باشد :

1-پیچیدگی قوانین مالیاتی:

پیچیدگی قوانین مالیاتی باعث می شود تمکین کاهش یابد. به عبارتی هرچقدر قوانین ساده تر برای اجرا باشند تمکین مودیان افزایش می یابد.

2-تشدید حسابرسی:

حسابرسی یکی از مواردی است که باعث می شود تمکین افزایش یابد. البته درتشدید حسابرسی باید به مودیان قانون مدارتوجه ویژه نمود چرا که ممکن است درصورت تشدید حسابرسی و عدم توجه به این موضوع مودیانی که فرارکمتری دارند متضرر شوند ونسبت به مودیان پرریسک دچارتبعیض مالیاتی شوند. به عبارتی تشدید حسابرسی بیش ازحد ممکن است مودیان قانون مدار را به سمت فرارسوق دهد. اما به صورت کلی درکشور ما توصیه می شود سازمان مالیاتی توان بازرسی و حسابرسی ممیزان را روی مودیان بزرگ پرریسک قراردهد و هر چقدر درشناخت جامعه هدف درست عمل کند به همان مقدارتمکین افزایش خواهدیافت . یکی از ابزارهای شناسایی دقیق جامعه هدف موتور ریسک بود که در قانون پیش بینی شده بود و متاسفانه این موتور آن طور که باید اجرا نشد.

3-استفاده از مکانیزم های مبارزه با پول شویی:

استفاده از مکانیزم های مبارزه با پول شویی در کنار شناسایی راه های فرارمالیاتی تمکین را افزایش خواهد داد. هرچقدر حکمرانی ریالی در کشور منسجم تر استقراریابد و مکانیزم های پول شویی فناورانه تر کارکنند به صورت خودکار درصدی از عدم تمکین ها کاهش خواهد یافت . بنابراین بحث تقویت جایگاه پول ملی و ارتقای سیستم های مالی بسیار اهمیت پیدا می کند.که بحث گسترده ای می باشد.

4-بازدارندگی عواقب جرم:

قبلا توضیح داده شده که با انسجام مکانیزم ها وتکمیل پایگاه های اطلاعاتی امکان عدم تمکین کاهش می یابد. ازطرفی اگر مجازات تخلف بازدارنده باشد ،مودیان جرئت ارتکاب جرم را نخواهند داشت و درصدی از تمکین ها بواسطه بازدارندگی مجازات ها خواهدبود.برخی قوانین بازدارنده درکشورما وجود دارد متاسفانه اجرا نمی شود .مانند ماده 274قانون مالیات های مستقیم که اشخاص موضوع ماده مذکور را مشمول مجازات های درجه 6می داند که از جمله آن افشای احکام مجرمان است. اما تاکنون هرگز از این ظرفیت استفاده نشده است.

5-اتصال به اطلاعات مالی بین المللی:

کشورهای پیشرفته اقتصادی علاوه بر تکمیل زیرساخت ها ومکانیزم های اطلاعاتی در داخل کشور، پیمان های چند جانبه بین المللی باسایر کشور ها جهت تبادل اطلاعات مالی برای اخذ مالیات دارند. در کشورما وجود مناطق آزاد به عنوان مناطقی که از مالیات معاف است یا کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند امارات که مالیات بردرامد ندارد و کشورهای نظایر آن باعث شده است فعالان اقتصادی بخشی از درامد های خودرا از این روش ها از دایره حسابرسی خارج کرده و فرارمالیاتی کنند. توجه به اتصال اطلاعات بین المللی و تبادل اطلاعات مالی درصدی از عدم تمکین را کاهش خواهد داد.

6-تحلیل شکاف مالیاتی:

تحلیل شکاف مالیاتی باعث شناسایی نارسایی ها می شود.اگر سازمان مالیاتی براورد دقیقی از میزان مالیات از دست رفته بواسطه اجتناب وفرارمالیاتی داشته باشد، با تحلیل اطلاعات می تواند میزان تبعیض ها ونارسایی ها را شناسایی کند ، راه های فراررا بهتر متوجه شود ودرنتیجه امکان عدم تمکین را کاهش دهد. درواقع میزان شکاف مالیاتی داشبورد مدیریتی برای رییس سازمان می باشد. و همه اقدامات سازمان باید در جهت کاهش این میزان باشد. تحلیل چرایی وجود شکاف و تلاش برای کاهش شکاف به افزایش تمکین منجر خواهدشد.

7-اشراف اطلاعاتی و شفافیت اطلاعات :

اطلاع مودیان از میزان آگاهی سازمان مالیاتی از فعالیت اقتصادی آن ها با افزایش تمکین رابطه مستقیم دارد. هر چقدر اطلاعات مالی طبقه بندی شده و سیستمی پالایش شود و در مقابل دید مودی باشد ،خود به خود مجبور می شود تمکین نماید.دراین میان شفافیت تراکتش های بانکی و اطلاعات ارسال شده از اشخاص ثالث نقش مهمی ایفا می کنند. نکته بعدی حکمرانی یکپارچه داده درکشور می باشد . متاسفانه اطلاعات ارسال شده به سازمان مالیاتی در اغلب موارد درقالب استاندارد نمی باشد و بهره لازم را در استفاده از این اطلاعات عاید نمی کند. پیوسته و یکپارچه بودن اطلاعات سازمان ها، ثبت دقیق معاملات و انتقالات میزان موفقیت سازمان را در افزایش تمکین ، بلاتر می برد. به صورت کلی هر قدر اشراف اطلاعاتی سازمان مالیاتی بالاتر باشد و مودیان از این موضوع آگاه باشند، به صورت خودکار تمکین افزایش خواهد یافت.

8-اعتمادسازی:

از اساسی ترین زمینه موفقیت دولت ها در اجرای سیاست های مختلف اعتماد بین مردم ودولت می باشد. این اعتماد وابسته به عوامل متعدد وپیچیده می باشد. هر چقدر دولت بتواند اعتماد مردم را بیشتر جلب نماید به همان میزان در تمکین مالیاتی نیز موفق خواهد بود. یکی از ابزارهای مهم اعتماد سازی رسانه می باشد. امروزه نقش رسانه های غیرحاکمیتی در این زمینه پررنگ شده است. سازمان های مردمی نقش ویژه ای در این زمینه می توانند ایفا کنند.

9-افزایش خدمات:

هرمیزان مردم درقبال پرداخت مالیات احساس دریافت خدمات عمومی بیشتری داشته باشند تمکین هم افزایش خواهد یافت. برای نیل به این هدف دوراهکارعمده وجوددارد. یکی اینکه دولت اقدامات حاصل از درامد مالیاتی را در قالب های مختلف به اطلاع عموم برساند. مانند کارهای عمرانی وخدماتی . دوم اینکه در مصرف بودجه بهینه تر وکارآمدتر عمل نماید.

 

10-اموزش های بنیادین :

آموزش توجه به منافع عمومی وجمعی ، یکی از آموزش های اساسی در همه کشور ها می باشد . هر چقدر این نوع آموزش ها در کشور نهادینه شود،افراد احساس مسئولیت بیشتری نسبت به منفعت عمومی از جمله پرداخت مالیات خواهند داشت.

11-تبعیض مالیاتی:

یکی از موارد مهمی که در زمینه عوامل عدم تمکین وجود دارد تبعیض مالیاتی می باشد. هر چقدر تبعیض کاهش یابد، تمکین هم افزایش خواهد یافت. در کشور ما متاسفانه به علت عدم تکمیل پایه های مالیاتی ،معافیت های مالیاتی فراوان، عدم تکمیل زیر ساخت های اطلاعاتی عده ای از مودیان که نسبتا عملکرد شفافی دارند بیشتر مالیات پرداخت می کنند. درحالی که افرادی که اتفاقا فعالیت مولد ندارند وفعالیت های عمدتا پرسود کم ریسک را انجام می دهند، بیشترین میزان فرارمالیاتی را دارند. وجود چنین پدیده ای باعث افزایش فاصله طبقاطی ، افزایش ثروت های باد آورده ، افزایش فرهنگ ثروت های باد آورده و کاهش ارزش فرهنگ کارمولد می شود که مجموعا منجر به عدم تمکین می شود.

 

 

نویسنده:

محمد جهانور

 

لینک کوتاه:https://fesadsetiz.ir/loyq