سه پیشران رشد اقتصادی کشور کدامند؟
نرخ رشد تولید ناخالص داخلی کشور در حالی در ۹ ماهه ۱۴۰۳ به عدد ۳.۷ درصد رسیده است که سه گروه نفت، کشاورزی و خدمات بیشترین سهم را در این رشد اقتصادی ایفا کرده اند.

به گزارش روابط عمومی قرارگاه ملی مبارزه با مفاسد اقتصادی ؛ بر اساس داده های حاصل از منابع آماری و برآوردهای مقدماتی انجام شده در خصوص تولید ناخالص داخلی کشور، نتایج اولیه نشان دهنده آن است که تولید ناخالص داخلی بـه قیمت پایه و (به قیمتهای ثابت سـال ١۴٠٠ ) از رقم ۵۸۲۲۲.۵ هزار میلیارد ریال در ۹ ماهه سال ١۴٠٢، به ۶۰۰۳۶.۷ هزار میلیارد ریال در ۹ ماهه ۱۴۰۳ افزایش یافته است و گویای نرخ رشد تولید ناخالص داخلی به میزان ١.٣ درصد طی این دوره زمانی است.
با توجه به وضعیت کلی اقتصاد، محاسبات فصلی نشان می دهد که اقتصاد ایران در ۹ ماهه سال ١۴٠٣ نسبت به دوره مشابه سال قبل با افزایش رشـد اقتصادی مواجه بوده است.
برآورد ارزش افزوده فعالیت های مختلف اقتصادی در ۹ ماهه سال ١۴٠٣ نشان می دهد که علـت عمـده افـزایش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را باید در افزایش ارزش افزوده فعالیت های «صنعت»، «گروه کشـاورزی»، «جنگلـداری و ماهیگیری»، «نفت و گاز»، «عمده فروشی»، «خرده فروشی» و «تعمیر وسایل نقلیه موتوری» جستجو کرد؛ بطوریکه سهم ارزش افزوده هر یک از فعالیتهای مذکور در نرخ رشد ۳.۱ درصدی تولید ناخالص داخلی طی ۹ ماهه سال ١۴٠٣ به ترتیب معادل ۰.۵، ۰.۵، ۰.۵ و ۰.۳ واحد درصد برآورد شده است.
رشد ۳.۷ درصدی ارزش افزوده بخش کشاورزی
در ۹ ماهه سال ١۴٠٣ ارزش افزوده گروه کشاورزی به قیمت های ثابت سال ١۴٠٠ به میزان ۷۹۹۰.۴ هزار میلیـارد ریال برآورد شد که نسبت به دوره مشابه سال قبل ۳.۷ درصد افزایش یافته است.
برآوردهای انجام شده در این زمینـه با توجه به آمارهای پایه دریافتی از وزارت جهاد کشاورزی حاکی از آن است کـه تولید محصولات زراعی و باغی در سال ١۴٠٣ نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب ۸.۴ و ۱۴.۸ درصد و تولید محصولات اصلی دامی ۴.۵ درصد افزایش یافته است.
افزایش تولید و صادرات نفت و گاز
بر اساس محاسبات اولیه، ارزش افزوده گروه نفت در ۹ ماهه سال ١۴٠٣ به قیمت های ثابت سال ١۴٠٠ بـه میزان ۴۷۷۴.۶ هزار میلیارد ریال برآورد شد که گویای رشد ۶ درصدی نسبت به دوره مشـابه سـال قبـل است.
نتـایج حاصل از محاسبات مقدماتی در این زمینه نشان دهنده آن است که افزایش نرخ رشد ارزش افزوده این گروه طی دوره مذکور، ناشی از افزایش تولید و صادرات نفت خام و گاز طبیعی نسبت به دوره مشابه سال قبل بوده است.
کاهش نرخ رشد در بخش صنایع و معادن
گروه صنایع و معادن در ۹ ماهه سال ١۴٠٣ از نرخ رشدی معادل ۲.۴ درصد برخوردار شد که در مقایسـه با دوره مشابه سال قبل ۲ واحد درصد کاهش یافته است و در نتیجه سـهمی معـادل ۰.۸ واحد درصد از نرخ رشد ۳.۱ درصدی اقتصاد را در دوره مورد بررسی به خود اختصاص داده است.
این در گروه، ارزش افزوده بخش های “اسـتخراج معدن”، ” صنعت” و “تامین برق، گاز، بخار و تهویه هوا”، “آبرسـانی”، “مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت های تصـفیه” و “ساختمان” به ترتیب با نرخ های رشد ۳.۱، ۲.۱، ۲.۲، ۰.۱ و ۳.۳ درصدی مواجه بودهاند.
بهبود بخش ساختمان
در بخش ساختمان، ارزش سرمایه گذاری بخش خصوصی در ساختمان مناطق شهری بـه قیمت های جاری طی ۹ ماهه سال ١۴٠٣ نسبت به دوره مشابه سال قبل ۳۲.۶ درصد افزایش یافته است؛ با اعمال شاخصهای قیمت متناظر و تعدیل رقم مذکور، نرخ رشد ارزش افزوده ساختمان بخش خصوصی به قیمتهای ثابت سال ١۴٠٠ معادل ۴.۷ درصد برآورد شده است.
در نهایت با احتساب رقم فوق و نیز بـا در نظر گرفتن ارزش افـزوده ساختمان دولتی، نرخ رشـد بخش ساختمان به قیمتهای ثابت سال ١۴٠٠ طی دوره زمانی مذکور ۳.۳ درصد برآورد می شود. ارزش افزوده گروه خدمات نیز در ۹ ماهه سال ١۴٠٣ از نرخ رشـد ۳ درصـدی برخوردار شد و سـهم آن از رشد ۳.۱ درصدی تولید ناخالص داخلی به ۱.۳ واحد درصد رسیده است.
نرخ رشد شاخص ضمنی گروههای “کشاورزی”، “نفت و گاز”، “صنایع و معادن” و “خدمات” در ۹ ماهه سال ١۴٠٣ نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۲۹، ۸.۱، ۲۰.۹ و ۳۴.۷ درصد بوده اسـت.
به علاوه، شـاخص ضمنی “تولید ناخالص داخلی” و “تولید ناخالص داخلی بدون نفت” نیز طی دوره زمانی مزبور به ترتیب دارای رشد ۲۷.۴ و ۲۹.۴ درصدی بودهاند. برآورد حاصل از تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی دلالت بر آن دارد کـه در ۹ ماهـه سـال ١۴٠٣ هزینههای مصرف نهایی بخش خصوصی، هزینههای مصرف نهایی بخش دولتی و تشـکیل سـرمایه ثابت ناخالص به قیمتهای ثابت سال، ١۴٠٠ به ترتیب از نرخ های رشد ۳.۳، ۳.۱ و ۳.۴ درصدی برخوردار بوده است.
تشکیل سرمایه ثابت ناخالص متشکل از سه بخش ساختمان، ماشین آلات و سایر است. نرخ رشد تشـکیل سـرمایه ثابت ناخالص در سه بخش مذکور طی ۹ ماهه سال ١۴٠٣ نسبت به دوره مشابه سـال قبـل بـه ترتیـب معـادل ۲.۷، ۴.۱ و ۲.۹ درصد بوده است. نرخ رشد ۲.۷ درصدی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در بخش ساختمان، به دلیل افـزایش تشـکیل سرمایه ثابت ناخالص ساختمان در بخش خصوصی بوده است.
علت افزایش تشکیل سرمایه در بخش ماشـین آلات نیـز به دلیل افزایش واردات کالاهای سرمایهای و همچنین رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ماشین آلات تولید داخل، طـی ۹ ماهه سال ١۴٠٣ نسبت به مدت مشابه سال قبل میباشد.
در حوزه تجارت خارجی و بر اساس محاسبات اولیه، رشد صادرات و واردات کالاها و خدمات در ۹ ماهه سال ١۴٠٣ (به قیمتهای ثابت سال ١۴٠٠)، نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل منفی ۳.۱ درصد و ۷.۶ درصد بوده است.
همچنین بر اساس جدول مخارج نهایی، طی ۹ ماهه سال ١۴٠٣ نرخ رشد تولید ناخالص داخلی به قیمت بازار ۳.۷ درصد برآورد شده است.
منبع:ایرنا